Doç. Dr. Yusuf GENÇ
MUKADDİME
Sosyal hizmette yardım sürecinin etkili olabilmesi müracaatçının ilgi, istek ve amaçlarını anlama ve onu yardım sürecine dâhil etmeyle yakından ilişkilidir.
Müracaatçı, ancak yardım sürecine dâhil olursa güçlenir ve sorun çözme kapasitesini artırarak işlevselliği kazanır.
Görüşme ve mülakat sürecinde müracaatçı katılımını sağlamak önemlidir.
Ancak, müracaatçı her zaman gönüllü ve istekli olmayabilir. Bu gibi bir durumda meslek elemanı gönülsüz, isteksiz ya da zor müracaatçılarla mülakat sürecini nasıl yönetebileceğini öğrenmesi gerekir.
Bu sunumda mülakat sürecinde ilişkiyi zorlaştıran durumlar, isteksiz/gönülsüz/zor müracaatçıların özellikleri, bu tür müracaatçılarla görüşme süreci ve bu süreci kolaylaştırmanın yollarına yer verilmiştir.
ASDEP- Görüşme Sürecinde Görüşmeci İle Görüşülen İlişkisini Zorlaştıran Durumlar
Otoriter Tutum: (üstünlük imajı, emir vermek, kızmak)
Pasiflik: (tepkisiz kalmak
Belirli Konulardan Kaçma:
Duygusal Konulardan Kaçınma: (geleneksel tavır ve konular)
Dinlememe:
Yersiz Yere Güven Verme:
Aşırı Derecede Samimiyet Gösterme:
ASDEP- Sosyal Hizmet Müdahalesinde İsteksiz Ya Da Zor Müracaatçılara Yaklaşım Açısından Bazı Kuramların Katkıları
PSİKODİNAMİK YAKLAŞIMLAR
Görüşme esnasında psikodinamik açıdan meslek elemanı sezgilerini kullanır. Müracaatçı ve uzman arasındaki ilişki hiyerarşik bir yapıya sahiptir. Müracaatçının bilinç düzeyinin geliştirilmesi için uzman yol göstericidir.
Psikodinamik çalışma derinlik psikolojisi olduğundan müdahalenin etkileri uzun sürelidir.
Müracaatçının davranışlarında değişme olmadan önce odaklar üzerinde derinlemesine bir anlama gerçekleştirmeye ihtiyaç duyar.
Derin psikodinamik çalışmanın uygulanabilmesi için de müracaatçının yeterince zeki ve istekli olması gerekmektedir.
BİLİŞSEL-DAVRANIŞSAL TEORİLER
Bilişsel-davranışçı teorilerin sosyal hizmet uygulamasındaki temel amacı, müracaatçının algılama, düşünme ve kendi yaşam deneyimlerini anlamlandırmada daha pozitif ve gerçekçi yolları öğrenmesine yardımcı olarak sosyal işlevselliğini geliştirmektir.
Bilişsel/davranışçı çalışma, şu anki insan davranışı ile bağlantılı acil faktörler üzerinde odaklanır.
Bu yaklaşımla çalışan bir uzman, işlevsel olmayan bilişi daha işlevsel olanla değiştirir ve istenilen davranışı cesaretlendirmek için müracaatçının çevresini değiştirmek için çalışır.
İnsancıl Teoriler
Bu teoriler, şimdi ve burada kendini-kabul, kendine- vurgu ve kendini-fark etme yoluyla kendini-gerçekleştirme üzerine odaklanırlar.
Bu yaklaşımda uzman ve müracaatçı arasında hiyerarşik olmayan bir eşitlik ilişkisi vardır.
Bu model, sorun ve amaçları tam da “şimdi ve burada” yı ele almasından dolayı, yardım ilişkisine enerji katar. Uygulama sadece entelektüel değil, aynı zamanda bedensel yöntemler kullanılarak da gerçekleştirilir.
Empati, yakınlık ve saygı yardım ilişkisinin oluşturulmasında önemlidir.
Müracaatçının kendi gelişimiyle ilgili sorumluluk almaya hazır olmaması
gibi bir sıkıntıyla karşılaşılabilir
ASDEP- İSTEKSİZ/GÖNÜLSÜZ/ZOR MÜRACAATÇILARIN ÖZELLİKLERİ
• İsteksiz müracaatçı mümkün olsa mülakata gitmemeyi ve benliği hakkında konuşmamayı tercih eden kişidir.
Size nasıl yardımcı olabilirim? (Ben merkezli)
Vatandaşın ayağına gidilecektir. Çoğu kez uzmanılar kendileri ile birlikte olmak istemeyen müracaatçıların sorunlarıyla ilgilenmek zorunda kalacaklardır.
ASDEP-Müracaatçının Direnç göstergeleri;
Görüşme hakkında zamanı uygun bulmamak,
Ortamı beğenmemek
Oturma şekli
Konuşup konuşmamak
Suskunluklarının azlığı veya çokluğu,
Sorulara yüzeysel veya çok ayrıntılı yanıtlar vermesi,
Mülakat biterken konuşmaya başlaması,
Mülakatlar sırasında kendisi yerine üçüncü kişilerden bahsetmesi
ASDEP-İsteksiz/Gönülsüz Ya Da Zor Müracaatçıların Sözleri/Davranış Biçimleri
v Aklıma bir şey gelmiyor.
v Anlatacak bir şey bulamıyorum.
v Uzun süre susmak / Hiç susmadan konuşmak.
v Üçüncü kişilerden konuşmak.
v Politik veya teknik konulardan konuşmak.
v Sorunlarını tıbbi nedenlerle açıklamak
v Meslek elemanının yaşantısıyla ilgili sorular sormak
v Boş ve yüzeysel konuşmalar yapmak
v Esnemek
v Görüşme biterken konuşmak
v Öğrenmemek
v Ev ödevlerini yapmamak
v Değişmemek
v Gereksiz ayrıntılara girmek
v Kendisiyle ilgili konuları unutmak (rüyasını vb.)
v Sinirlilik Veya Saldırgan Müracaatçılar ve Bunların Olası Nedenleri
v Olaylara ve kişilere bakış açısında duyguları temel alarak duygusal kararlar vermek
v Anlamsız veya mantıksız beklentiler (standart fikir ve talepler)
v İnsanları etiketlemek
v Stres veya yoğun kaygı
v Duyguları saklamak
v Acısı olan kişiler de kolay sinirlenebilirler.
v Alkol
v Düşük özgüven
ASDEP-Zor Müracaatçılarla Yapılan Görüşmeler İçin Stratejiler
Destekleyici olmak
Görüşmeyi yapılandırmak
Sınırları koymak
Çıkmazları göstermek
Tepkileri paylaşmak
Mülakatı yeniden yönlendirmek
Zaman tanımak
Ekip çalışması yapmak
Müracaatçının gündemini anlamak
ASDEP-Zor Müracaatçı İle Çalışırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Mülakatı sakin bir yerde yapmak.
Müracaatçıyla iyi ilişkiler kurmak
Müracaatçının serbest konuşması sağlamak
Kişisel yaşantılara ağırlık vermek.
Görüşülenlerin duygusal yanlarına değinmek
Eleştiri ve değerlendirmelerden kaçınmak
Dilin açık ve sade olması
Yüksüz ve açık uçlu sorular tercih etmemek
Geçiş sorularını titizlikle seçmek
Sözel olmayan ipuçları kullanmak
Genel ifadeleri özgül hâle getirmek.
Söylenmeyenlerle de ilgilenmek
Kavram ve düşünceler esnek olmak
ASDEP-SOSYAL HİZMET MÜLAKATINDA İSTEKSİZ/GÖNÜLSÜZ/ZOR MÜRACAATÇILARLA ÇALIŞMA
İsteksiz müracaatçılar uzman ile görüşme konusunda olumsuz duygulara sahiptir.
Bu olumsuzlukların tespit edilmesi ve yönlendirilmesinde yüz yüze görüşmeler daha uygun olacaktır.
Dirençler kırılmadıkça mülakat ve yardım süreci zorlaşır. Dirençlerin yoğunluğunu ve müracaatçının sorunu uzmanın yaklaşımlarını belirler.
Bu yüzden müracaatçıyı yargılamadan, eleştirmeden, suçlamadan, akıl vermeden sadece empati yaparak anlamaya çalışmak çok önemlidir.
Bu müracaatçılar benlik savunması eğilimi gösterir yada bir başkasını suçlarlar Bir kısmı uzmanla gitmeye zorlayanlara karşı öfke duyarlar ve öfkeyi uzmana yöneltirler.
Kavgacı ve savunmacı bir tutum takınan çoğu isteksiz müracaatçı aslında yoğun bir korku ve kaygı duymaktadır
Uzman yararlı olması istiyorsa, müracaatçının yardım sürecine hazır olmasını sağlaması gerekir.
İsteksiz ya da gönülsüz müracaatçılar yardıma ya da hizmete ihtiyaç duyduklarını anlamada ve uzmanla ilişki kurmada zorluk yaşayabilirler.
Bu durumda görüşmenin ya da yardım sürecinin nedeni açıklanarak müracaatçının ilgileri üzerinde yoğunlaşılır.
Müracaatçıların istekleri üzerine yoğunlaşan ve yargılayıcı olmayan tutum isteksiz müracaatçıların yardım ilişkisine dâhil edilmesini sağlar.
Uzman, kendini müracaatçısının yerine koyarak müracaatçının olumsuz duygularını ifade etmesine yardımcı olmalı,
Bu duyguları tanımlamalı,
Otoritesinin ve müracaatçı üzerindeki etkisinin sınırlarını tanımalı,
Müracaatçının istekleri konusunda ne yapabileceğini açıklığa kavuşturmalı,
Umut aşılamalı,
Destek vermeli,
Güven için zaman tanımalıdır.
asdep personel alımı 2016 ilk alımları yapılıyor. İkinci alımlar da yapılacak mı?
asdep projesi başlıyor .
asdep mülakat soruları paylaşıldı.
asdep projesi ne zaman başlayacak?
asdep ne demek?
asdep ne iş yapar?
asdep personel alımı 2016
asdep personel alımı 2016
asdep projesi
asdep mülakatları
asdep projesi ne zaman başlayacak
asdep ne demek
asdep ne iş yapar
